Daha çocuk ne depresyonu?
Üzülecek ne var sen daha çocuksun, oyna arkadaşlarınla?
Ben senin yaşında olsam… gibi cümlelerle çoğumuzun bir türlü çocukluk çağına yakıştıramadığı bu durum neden ve nasıl ortaya çıkıyor?
- Çocuklar gerçekten depresyon geçirebilir mi?
Ne yazık ki evet. Çocuklar anlamlandıramadıkları yoğun ya da karışık olaylar sonucu depresyon geçirebilirler.
- Çocuğum mutsuz acaba depresyonda mı?
Çocukların sürekli mutlu olması beklenemez, tabii ki üzgün ya da sessiz günler de geçireceklerdir. Sadece üzgün ya da sessiz durması depresyonda olduğunu göstermez.
- İstediğini yapmadığımda çok üzülüp depresyona girmesinden korkuyorum. Ne yapmalıyım?
Çocuklarımızı yönlendirmek ve onlara doğruları öğretmek bizlerin görevi. Mantıklı olmayan ya da yapılmaması gereken durumları sizler belirleyebilir ve açıklayabilirsiniz. Doğru olmayan ama sadece yapmak istediği için izin verilen konular çocuğunuzda davranış bozukluklarına ileride ise ciddi problemlere sebep olabilir.
- Çocuğumun depresyonda olup olmadığını nasıl anlayabilirim?
Çocukların fiziksel, hormonal hızlı gelişimleri duygu durumlarını da etkilemekte dalgalanmalara yol açmaktadır. Çocuğunuz duygularında ve davranışlarında normal olmayan değişiklikler ya da aşağıdaki belirtileri gözlemliyorsanız bir uzmana danışmalısınız. Genelde konuyla ilgili araştırmalar çocukların maskelenmiş depresyonuna odaklanmaktadır. Maskelenmiş depresyonda olan çocuklar depresyonunu gizler. Depresyonun bir çeşidi olarak kabul edilen maskelenmiş depresyondan doktorlar tarafından anlamlandırılamayan fiziksel belirtiler, vejetatif bozukluklar (baş ağrısı, uykusuzluk, kalp şikayetleri, mide, bağırsak şikayetleri, korku halleri, baş dönmesi, cinsel rahatsızlıklar, depresif sarsıntılar, solunum şikayetleri, bel kemiği şikayetleri) ve organ sorunları gözlemliyorsanız şüphelenebilirsiniz. Aşağıda bahsettiğim belirtilerin çoğu iki hafta boyunca devam ediyorsa konuyla ilgili bir uzmana başvurup bu durumu detaylarıyla konuşmalısınız.
- Sinirlilik
- Ani sinir patlamaları (ani ağlama krizleri)
- Aşırı yorgunluk
- Konsantre olmada zorlanma
- Sürekli üzgün olma
- Sosyal olarak geride durma
- Aşırı duygusallık ile kendine zarar verme
- Ani ve keskin değişen duygular
- Çok ya da az uyuma
- Açıklanamayan ve geçmeyen karın ya da baş ağrıları
- Sürekli suçluluk hissedilmesi
- Okul başarısında eskisine göre belirgin düşüş yaşanması
- Sürekli ölümü düşünmek ya da eğilimli davranışlar
Tüm çocuklarda aynı belirtiler görülmese de önceki davranışları ve hayatı ile karşılaştırıldığında sayılan belirtiler bir süredir devam ediyorsa uzmana danışılmalıdır.
Depresyondaki çocukların sosyal davranışlarında değişiklikler gözlenebilir. Sosyal olarak aktif çocuklar arkadaş ilişkilerinde sorunlar yaşamaya başlar. Ergenlik çağındaki gençlerde ise alkol ve uyuşturucu kullanımı depresyona eşlik edebilir.
Hangi çocuklar depresyona girer?
Bebeklikten itibaren çocuklar depresyon riski taşımaktadırlar. Okul öncesi ve okul çağındaki çocuklar farklı nedenlerle depresyona girebilir. Amerika’da yapılan araştırmalar genelde erkek çocuklarda 10 yaş ve altında, kız çocuklarda ise 16 yaşın kritik dönem olduğunu belirlemiştir.
Türkiye de yapılan araştırmalar çocukların %4.2 belirli bir depresif bozukluğa, %1.5’inin klinik depresyona sahip olduğunu belirlemiştir.
Çocuklar neden depresyona girer?
Depresyonu etkileyen bir çok sebep vardır. Sevgisizlik, suçlama, ihtiyaçların karşılanmaması, fiziksel hastalık, yaşam koşullarını uygunsuzluğu, aile geçmişi, çevre, genetik faktörler depresyonu etkileyen başlıca sebeplerdir. Çocuk depresyonunun en sık rastlanan sebebinin suçluluk duygusu olduğu söylenebilir.
Çocuğum depresyonda olabilir ne yapmalıyım?
Bu konuda bir uzmandan yardım alınması şarttır. Uzmanın belirleyeceği şekilde tedavi aksatılmadan sonuna kadar devam edilmelidir.
Çocuklardaki depresyon ile büyüklerin depresyon tedavisi arasında ne farklar vardır?
Çocuklar ile büyüklerin depresyon tedavileri benzerdir. Tedaviler psikoterapi ve ilaç tedavisinden oluşmaktadır. Çoğu zaman aile ve öğretmenden bu konuda destek istenmektedir.
Depresyon tedavisi olan ve herkesin yaşayabileceği bir durumdur. Bu durumu erken fark etmek tedaviyi kolaylaştırır. En sağlıklısı ise durumu önlemek çocuklarımızı depresyona karşı korumaktır.
Çocukları depresyondan nasıl koruyabiliriz?
Yapılan araştırmalar depresyon yaşayan çocuklarının birçoğunun ailesinden bir bireyin depresyon deneyimi yaşadığını ortaya koyuyor. Çocuğumuza en büyük desteği bu konuda bizler verebiliriz.
Öncelikle çocuğumuzu kendi duygu durumumuzu ve sağlığımıza dikkat ederek koruyabiliriz. Aile bireylerinin mutlu olması, sevgi ve ilgi ihtiyaçlarının karşılanması, sorunlarda birbirine destek olunması başlıca sayılabilecek depresyon önlemleridir.
